Της Στέφη Καλλή.
Ο υποσιτισμός ορίζεται ως το αποτέλεσμα της ανεπαρκούς πρόσληψης τροφής η οποία προκαλεί κυρίως την έξαρση λοιμωδών νοσημάτων(Unicef ).

 Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (FAO), 852 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως...


λιμοκτονούσαν κατά την περίοδο 2000-2002: 815 εκατομμύρια στις αναπτυσσόμενες χώρες, 28 εκατομμύρια στις μεταβατικές χώρες και 9 εκατομμύρια στις βιομηχανικές χώρες. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ο οξύς υποσιτισμός πλήττει εώς και 20.000.000 παιδιά και ευθύνεται ετησίως για τον θάνατο 5.000.000 παιδιών.

Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα η πείνα και ο υποσιτισμός συνεχίζουν ν’ αποτελούν το νούμερο ένα παράγοντα κινδύνου για την υγεία του παγκόσμιου πληθυσμού. Πιο συγκεκριμένα , 820 εκατομμύρια άνθρωποι υποσιτίζονται παγκοσμίως εκ των οποίων : 21,2 εκατομμύρια ζουν στην Ινδία , 206,2 εκατομμύρια ζουν στις υποσαχάριες χώρες, 524 εκατομμύρια ζουν στην Ασία και τον Ειρηνικό , 52,4 εκατομμύρια ζουν στην Λατινική Αμερική και τέλος 37,6 εκατομμύρια ζουν στην ανατολική και βόρεια Αφρική.

Ο υποσιτισμός και οι ανεπάρκειες βιταμινών και μετάλλων έχουν ως αποτέλεσμα τον ετήσιο θάνατο 5,6 εκατομμυρίων παιδιών παγκοσμίως . Κάθε χρόνο, στις αναπτυσσόμενες χώρες γεννιούνται πάνω από 20 εκατομμύρια βρέφη με χαμηλό βάρος (Low Birth Weight, LBW).Τα ελλιποβαρή νεογνά αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου κατά την περίοδο της βρεφικής τους ηλικίας, καθώς και κίνδυνο περιορισμένης σωματικής και γνωστικής ανάπυξης κατά την παιδική ηλικία.

 Το χαμηλό βάρος, το χαμηλό ανάστημα (χαμηλότερου του φυσιολογικού για την ηλικία του παιδιού) , οι ανέπαρκειες βιταμινών και ιχνοστοιχείων έχουν συσχετισθεί με μειωμένη σχολική προσήλωση και επίδοση. Η ανεπάρκεια ιωδίου που πλήττει το 13% του παγκόσμιου πληθυσμού οδηγεί σε μειωμένη πνευματική αντίδραση και μειωμένη παραγωγικότητα κατά 10 %.

Tα ελλιποβαρή βρέφη είναι οι μελλοντικοί ενήλικες με μειωμένες εργασιακές ικανότητες και αποδοχές. Το φαινόμενο του υποσιτισμού διαιωνίζεται και επηρεάζει και τις επόμενες γενιές καθώς οι υποσιτιζόμενες γυναίκες με βάρος και ανάστημα χαμηλότερου του φυσιολογικού , γεννούν με τη σειρά τους ελλιποβαρή βρέφη. Υπολογίζεται πως άνω των ¾ των παιδικών απωλειών οφείλονται σε νεογνικές παθήσεις και ιάσιμες μολυσματικές ασθένειες όπως η πνευμονία, η διάρροια, η ελονοσία και η ιλαρά . Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το χαμηλό βάρος (χαμηλότερο από το φυσιολογικό) είναι η κύρια αιτία 3,7 εκατομμυρίων θανάτων.

Ανεπάρκειες σε σίδηρο, βιταμίνη Α, και ψευδάργυρο προκάλεσαν επιπλέον 750 000 εώς 850 000 θανάτους. Σε έρευνα που διεξήχθη σε 59 αναπτυσσόμενες χώρες την χρονική περίοδο 1966 – 1996 επιβεβαιώθηκε πως το χαμηλό ποσοστό ελλιποβαρών παιδιών είχε σημαντική επίδραση στη μείωση της παιδικής θνητότητας ανεξαρτήτως των κοινωνικοοικονομικών και πολιτικών αλλαγών.

Ο υποσιτιζόμενος πληθυσμός, ακόμα και αν επιζήσει της νηπιακής ηλικίας, συχνά αντιμετωπίζει δια βίου γνωστική και πνευματική ανικανότητα . Στη μελέτη Global Burden of Disease Study του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) γίνεται εκτίμηση των συνολικών χαμένων ετών ζωής σταθμισμένα ως προς την ανικανότητα (disability-adjusted life year/DALY).

Παράγοντες κινδύνου για τα έτη ζωής που χάνονται εξαιτίας των πρόωρων θανάτων και της αναπηρίας, σχετίζονται με την πείνα και την υποθρεψία και είναι οι εξής: Το χαμηλό σωματικό βάρος, η έλλειψη ψευδαργύρου, σιδήρου και βιταμίνης Α, πόσιμου νερού ,και υγιεινής. Ο τελευταίος παράγοντας συμβάλλει στην εμφάνιση λοιμώξεων που με τη σειρά τους εμποδίζουν την πέψη και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών.

Συνολικά ο παιδικός και μητρικός υποσιτισμός κοστίζει στις αναπτυσσόμενες χώρες 220 εκατομμύρια DALYS. Λαμβάνοντας υπόψιν και τους υπόλοιπους διατροφικούς πάραγοντες κινδύνου , το κόστος ανέρχεται στα 340 εκατομμύρια DALYS. Μεταφράζοντας αυτούς τους αριθμούς , το οικονομικό κόστος του υποσιτισμού υπολογίζεται περίπου στα 30 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως , ξεπερνώντας το κόστος για την καταπολέμηση του ΑIDS, της ελονοσίας και της φυματίωσης.

iator.gr
epirus.ellas.tania@gmail.com