ΔΕΛΒΙΝΑΚΙ: Πολιτιστικό γεγονός του καλοκαιριού μεγάλης σημασίας για την ευρύτερη περιοχή του Πωγωνίου αναδείχτηκε η διοργάνωση της Α’ Επιστημονικής Ημερίδας με θέμα «Έρευνες στο Πωγώνι: Δελβινάκι στην Ιστορία, την Παιδεία και τον Πολιτισμό» που πραγματοποιήθηκε με επιτυχία και πλήθος συμμετεχόντων στην αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου Δελβινακίου την...
Κυριακή 12 Αυγούστου 2012.

Eύσημα ανήκουν στους συνδιοργανωτές της επιτυχημένης επιστημονικής ημερίδας, στο Δήμο Πωγωνίου, στο Κέντρο Ερευνών Πωγωνίου και στο Εργαστήριο Ιστορίας Νεότερης Ελλάδας και Νεοελληνικού Πολιτισμού.

Συντονιστής της εκδήλωσης ήταν ο Αντιδήμαρχος Παιδείας και Πολιτισμού Γιάννης Ντάλλας, ενώ το προεδρείο της ημερίδας αποτελούνταν από τον ίδιο και τους αντιδημάρχους Μιχάλη Μάγγο και Βασίλη Μάτσια, καθώς και το Διευθυντή του Εργαστηρίου Ιστορίας Νεότερης Ελλάδας και Νεοελληνικού Πολιτισμού της Σχολής Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και του Κέντρου Ερευνών Πωγωνίου, Απόστολο Παπαϊωάννου.

1.     Ο καθ. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Απ. Παπαϊωάννου εισηγείται στην ημερίδα ενώ  ο Αντιδήμαρχοι Πωγωνίου Γ. Ντάλλας και Β. Μάτσιας παρακολουθούν.

Στις ενδιαφέρουσες επιστημονικές εισηγήσεις τους οι ομιλητές ανέδειξαν την ιδιαίτερη πολιτιστική ταυτότητα του Πωγωνίου μέσα στην ιστορική διαδρομή του σε αυτό τον ιδιαίτερο ακριτικό τόπο της ηπειρωτικής γης. Συγκεκριμένα, ο Νίκος Θεοδοσίου-εκπαιδευτικός και συγγραφέας, αναφέρθηκε στη «Συμβολή του Δελβινακίου στην επανάσταση του 1821», η Διώνη Βαδήμα-φιλόλογος μίλησε για τους «Λόγιους του Δελβινακίου», ο δε Σωκράτης Μυριούνης-Εκπαιδευτικός, αρίθμησε και περιέγραψε με γλαφυρό τρόπο τις «Εκκλησίες του Δελβινακίου».

Με έντονη τη συναισθηματική φόρτιση ο Νίκος Υφαντής Φιλόλογος-συγγραφέας, μίλησε για το «Πωγώνι που έφυγε» και στη συνέχεια ακολούθησε μια αναδρομική αναφορά για την «Εκπαίδευση στο Πωγώνι 1913-20» από τον Πάνο Τζιόβα-ιστοριογράφο.

Ο πρ. Διευθυντής Εκκλ. Ακαδημίας Βελλάς Μανώλης Ριζόπουλος, αναφέρθηκε στους σπουδαστές από το Πωγώνι στο Ιεροδιδασκαλείο Βελλάς (1913-89» και η Βούλα Σκαμνέλου-Σχολική Σύμβουλος, σχολίασε τους «Λόγους δύο επιθεωρητών εκπαίδευσης της Εκπαιδευτικής Περιφέρειας Πωγωνίου 1923-1927», ενώ ο Χαράλαμπος Φούκης-Δρ. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων μίλησε για «Το Πωγώνι στην ύστερη οθωμανοκρατία. Παιδεία στα χωριά Σωπική, Σχωριάδες και Πολύτσανη».

Το ιστορικό και υπεραιωνόβιο κτίριο του «Αρρεναγωγείου» Δελβινακίου.

Αναφορά στη σύγχρονη αλλά και τραγική ιστορία του Πωγωνίου έκαναν κατά σειρά Νίκος Κούρος υποψ. Δρ. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με θέμα: «Το Πωγώνι στην Αντίσταση: Το ολοκαύτωμα του Κεφαλόβρυσου (10 Ιουλίου 1943)» και ο Αλέκος Ράπτης, ιστορικός – ερευνητής, με την παρουσίαση: «Εγκλήματα πολέμου της γερμανικής Μεραρχίας “Edelweis”, Πωγώνι 1943-44».

Στην εισήγησή τους με θέμα: «Από το παρελθόν στο παρόν: από τα συνέδρια και τις συναντήσεις στη σύγχρονη αναγκαιότητα» ο Κων. Κωστούλας Συγγραφέας – εκδότης, καθώς και ο Καθηγητής Πανε- πιστημίου Ιωαννίνων Απόστολος Παπαϊωάννου «Έρευνες στο Πωγώνι.

Η ιστορία: Διάρκειες και τομές. Διεθνής ιστορική συγκυρία και εθνικές διεκδικήσεις. Η σύγχρονη πρόκληση», αναφέρθηκαν στην πλούσια πολιτιστική κληρονομιά του Πωγωνίου, αλλά και το χρέος των σημερινών κατοίκων του στην κρίσιμη συγκυρία.

Σε δηλώσεις του ο Δήμαρχος Πωγωνίου Κ. Καψάλης τόνισε «τη σπουδαιότητα της ημερίδας αυτής για την περιοχή του Πωγωνίου που πραγματοποιείται σε μια περίοδο πολυδιάστατης κρίσης για την ελληνική κοινωνία που χρειάζεται την προβολή της ελληνικής παιδείας, της πολιτιστικής φυσιογνωμίας και ιστορικής ταυτότητας αυτής της ακριτικής περιοχής, την οποία θα αναδείξουν και θα αναλύσουν οι διακεκριμένοι επιστήμονες και εισηγητές σε αυτή την ιδιαίτερη και σημαντική εκδήλωση».



Με τη σειρά του ο Αντιπεριφερειάρχης Ηπείρου Οδυσσέας Πότσης δήλωσε ότι «η ημερίδα αυτή είναι μια καλή αρχή για την καταγραφή της ιστορίας και παράδοσης του τόπου που δεν σταματά στα σύνορά της αλλά συνεχίζει και πέρα από αυτά σε μια πολιτισμική ενδοχώρα και σε μια πλούσια προσφορά των Εθνικών Ευεργετών στην πατρίδα». Πρόσθεσε ότι θα «είναι χρήσιμη και πολύτιμη η αξιοποίηση αυτής της έρευνας, την οποία θα στηρίξει ποικιλοτρόπως η Περιφέρεια Ηπείρου».

Τέλος, ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Απόστολος Παπαϊωάννου, αφού ευχαρίστησε για τη συνδρομή τους όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για τη διοργάνωση της Α’ Επιστημονικής Ημερίδας για το Πωγώνι που συμπίπτει με μια κάκιστη πολιτική, οικονομική και κοινωνική συγκυρία, τόνισε ότι «το Πωγώνι δίνει σήμερα την δική του απάντηση και κάνει τη δική του αντίσταση με τη συγκέντρωση ιστορικών τεκμηρίων, με τη βοήθεια της επιστημονικής έρευνας, καταγραφής και αξιοποίησης του αρχειακού υλικού που αφορά την πλούσια τοπική ιστορία, τον πολιτισμό, την παιδεία και τη λαογραφική παράδοση».

Ο ιστορικός ναός της Κοιμήσεως Θεοτόκου στο Δελβινάκι.

«Σε αυτή την κατεύθυνση θα βοηθούσε και η δημιουργία ενός ανοιχτού Πανεπιστημίου στο Δήμο Πωγωνίου που θα αξιοποιούσε το αρχειακό υλικό με τη βοήθεια επιστημονικού δυναμικού που διαθέτει το Εργαστήριο Ιστορίας Νεότερης Ελλάδας και Νεοελληνικού Πολιτισμού της Σχολής Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων αλλά και το Κέντρο Ερευνών Πωγωνίου», κατέληξε ο καθηγητής Απ. Παπαϊωάννου.