Η Περιφέρεια Ηπείρου / Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων, στο πλαίσιο των προσπαθειών της για προώθηση και προβολή των παραδοσιακών τοπικών προϊόντων, υλοποιεί το Πρόγραμμα «Μεσογειακός Τρόπος Ζωής» (MedLS) που εντάσσεται στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Διασυνοριακής Συνεργασίας «Ελλάδα - Ιταλία 2007-2013» και συγχρηματοδοτείται κατά 75% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και κατά 25% από εθνικούς πόρους της Ελλάδας και της Ιταλίας.

Στόχος του προγράμματος...

Κύριος στόχος του προγράμματος είναι η ενίσχυση και η προώθηση του τουρισμού και του πολιτισμού των Eλληνικών και Ιταλικών περιοχών, μέσω της δημιουργίας μιας κοινής επωνυμίας «Μεσογειακός Τρόπος Ζωής», η οποία θα σηματοδοτεί τις τοπικές ιδιαιτερότητες στους πιο αντιπροσωπευτικούς τομείς: γαστρονομία, χαρακτηριστικά προϊόντα, φυσικοί και πολιτιστικοί πόροι, προϊόντα χειροτεχνίας.

Το πρόγραμμα στοχεύει στη δημιουργία ενός δικτύου με κοινό σήμα «MedLS», που θα χρησιμοποιηθεί για τη σήμανση όλων των επιχειρήσεων, των παραγωγικών διαδικασιών και των υπηρεσιών στο χώρο των παραδοσιακών προϊόντων και του τουριστικού τομέα, ενώ θα προσελκύσει και νέα μέλη που επιθυμούν να συμμετάσχουν στο Δίκτυο.

Υλοποίηση έρευνας σε επιχειρήσεις της Π.Ε. Ιωαννίνων
Στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου «ΜedLS» διενεργήθηκε έρευνα σε επιχειρήσεις της Π.Ε. Ιωαννίνων που δραστηριοποιούνται σε τομείς που προάγουν τον Μεσογειακό τρόπο διατροφής και ζωής. Πιο συγκεκριμένα στην έρευνα συμμετείχαν επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή γαλακτοκομικών – τυροκομικών προϊόντων, παραδοσιακών γλυκών, ζυμαρικών και αρτοσκευασμάτων, μελισσοκομικών και οινικών προϊόντων. Επιχειρήσεις δηλαδή που ενεργοποιούνται στους δυναμικούς κλάδους των προϊόντων της Ηπείρου. Σκοπός της έρευνας ήταν να καταγραφούν τα φημισμένα, και ποιοτικά τοπικά προϊόντα της περιοχής, να αξιολογηθούν η δυναμική και ο βαθμός εξωστρέφειάς τους, να καταγραφούν τα υφιστάμενα κανάλια διανομής, οι ανάγκες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κλάδοι αυτοί. Το βασικότερο ζητούμενο της έρευνας είναι διερευνηθούν τρόποι ενίσχυσης της παραγωγής και διανομής των εν λόγω προϊόντων.

Η έρευνα διεξήχθη σε δείγμα 20 επιχειρήσεων οι οποίες καλύπτουν γεωγραφικά όλη την Π.Ε. Ιωαννίνων.

Από την έρευνα προέκυψαν τα εξής συμπεράσματα :
1. Κύρια βασικά αγροδιατροφικά προϊόντα της περιοχής είναι : τα γαλακτοκομικά και τυροκομικά προϊόντα (τα πλέον δυναμικά προϊόντα είναι το γαλοτύρι, η κεφαλογραβιέρα, το Μετσοβόνε και η φέτα τα οποία είναι χαρακτηρισμένα ως ΠΟΠ), τα πνητοτροφικά και κτηνοτροφικά προϊόντα, οι οίνοι, το τσίπουρο, τα αλιεύματα (πέστροφα, χαβιάρι), τα αρωματικά φυτά – βότανα, το μέλι, τα παραδοσιακά γλυκά και μαρμελάδες (μπακλαβάς, γλυκά κουταλιού, κ.α.) και τα παραδοσιακά ζυμαρικά.

2. Από το σύνολο των τοπικών διατροφικών προϊόντων λίγα εξάγονται, ενώ υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να ενισχυθεί η εξωστρέφεια των προϊόντων και οι εξαγωγές.

3. Κύριο κανάλι διανομής των προϊόντων τόσο στην εγχώρια, όσο και στις διεθνείς αγορές είναι οι χονδρέμποροι και ακολουθούν σε βαθμό σημαντικότητας τα Super markets. Το διαδίκτυο αξιολογείται ως σημαντικό μέσο προώθησης και διανομής προϊόντων. Άλλα κανάλια διανομής των προϊόντων είναι οι ειδικές λαϊκές αγορές, τα καταστήματα ντελικατέσεν, τα κέντρα εστίασης, οι συνεταιρισμοί και τα καταστήματα παραδοσιακών προϊόντων. Για τη βελτίωση των καναλιών διανομής οι ερωτηθέντες προτείνουν ορισμένα μέτρα όπως : εξασφάλιση χρηματοδότησης για τη συστηματική και συντονισμένη προβολή των προϊόντων, δημιουργία κλαδικών συνεταιρισμών, δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας διάθεσης προϊόντων, δικτύωση των επιχειρήσεων και επιμόρφωση των παραγωγών σε θέματα προβολής και διακίνησης εμπορευμάτων.

4. Αναφορικά με βασικά χαρακτηριστικά των προϊόντων οι παραγωγοί δίδουν ιδιαίτερη έμφαση και βαρύτητα στη γεύση και την ποιότητα του προϊόντος και ακολουθούν κατά σειρά σπουδαιότητας, η δυνατότητα διάθεσης του προϊόντος στην εγχώρια και διεθνή αγορά, η παρασκευή των προϊόντων βάσει της τοπικής παράδοσης, η εμφάνιση και η συσκευασία του προϊόντος. Ως προς τη συσκευασία των προϊόντων το 45% των ερωτώμενων θεωρεί ότι μόνο ορισμένα προϊόντα είναι έτσι συσκευασμένα, ώστε να ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές των διεθνών αγορών και κατά συνέπεια απαιτούνται βελτιώσεις και σε αυτόν τον τομέα.

5. Οι τοπικοί παραγωγοί και επιχειρηματίες επιθυμούν τη στήριξη από την Τοπική Αυτοδιοίκηση όλων των βαθμίδων στο πλαίσιο της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των τοπικών προϊόντων και προς την κατεύθυνση αυτή προτείνουν ορισμένες δράσεις όπως : α) την προβολή των ηπειρώτικων προϊόντων μέσα από τους διαδικτυακούς τόπους των δήμων, των περιφερειακών ενοτήτων και της Περιφέρειας Ηπείρου, β) την προβολή των προϊόντων μέσα από τη συμμετοχή των προαναφερθέντων φορέων σε εθνικές και διεθνούς χαρακτήρα εκθέσεις, γ) τη διοργάνωση οινογαστρονομικών εκδηλώσεων και δ) την υλοποίηση επιμορφωτικών σεμιναρίων για τους παραγωγούς και όλους τους εμπλεκόμενους στον αγροδιατροφικό τομέα.