Πρόταση προς τον Υπουργό Πολιτισμού κ. Κ. Τασούλα για την εφαρμογή προγράμματος υλοποίησης μέτρων και δράσεων για την Τέχνη και τον Πολιτισμό στις πόλεις, κατέθεσε ο Σταύρος Καλογιάννης.

Συγκεκριμένα, στην πρότασή του προς τον Υπουργό, ο Σταύρος Καλογιάννης επισημαίνει: «Το πρόγραμμα “1% για την Τέχνη” αφορά στην χρηματοδότηση για τη δημιουργία και ...
τοποθέτηση έργων τέχνης σε κτίρια ή στον περιβάλλοντα χώρο τους.

Σκοπός του προγράμματος είναι να θέσει τους καλλιτέχνες σε διαδικασία σχεδιασμού για τον εμπλουτισμό των δημόσιων κτιρίων και των κοινόχρηστων αστικών χώρων. Στην προτεινόμενη διαδικασία εμπλέκονται ευθέως όχι μόνον καλλιτέχνες (ζωγράφοι, γλύπτες, χαράκτες) αλλά και πολεοδόμοι, τοπογράφοι μηχανικοί, αρχιτέκτονες και άλλοι. Με τον τρόπο αυτό οι τέχνες συνδέονται στενά με την πολεοδομία και την αρχιτεκτονική, υποστηρίζονται οι καλλιτέχνες να αναδείξουν το έργο τους και ωφελούνται οι πόλεις και τα δημόσια κτίρια (σχολεία, Πανεπιστήμια, νοσοκομεία, κτίρια δικαστηρίων, διοικητήρια, κλπ).

Ειδικότερα, προτείνεται όπως, εκ του προϋπολογισθέντος κόστους κατασκευής κάθε νέου δημόσιου κτιρίου, ποσοστό 1% να διατίθεται για την τέχνη και τον πολιτισμό.
Το πρόγραμμα εφαρμόζεται σε πολλές χώρες, στην Ευρώπη και την Αμερική, εδώ και δεκαετίες. Στη Γαλλία, ένα κυβερνητικό σχέδιο για την τοποθέτηση έργων τέχνης στα σχολεία, εφαρμόστηκε από τις αρχές της δεκαετίας του 1950, όταν κατέστη υποχρεωτική η μέριμνα για την καλλιτεχνική πλαισίωση των σχολικών και πανεπιστημιακών κτιρίων, που αποτέλεσε ουσιαστικά τη βάση για τη νομοθετική ρύθμιση του 1%.

Στην Κύπρο, από το 1992, εφαρμόζεται ο νόμος «περί ελαχίστου εμπλουτισμού με έργα τέχνης των δημοσίων κτιρίων» που προβλέπει την υποχρεωτική τοποθέτηση έργων τέχνης σε δημόσια κτίρια, κατόπιν διαγωνισμού.
Στις ΗΠΑ, σε πολλές πόλεις, όπως η Νέα Υόρκη και το Σικάγο, αλλά και σε Πανεπιστημιακούς χώρους, εφαρμόζεται το Πρόγραμμα «1% για την Τέχνη», στο πλαίσιο του οποίου έχουν δημιουργηθεί εκατοντάδες έργα τέχνης.

Στη χώρα μας, ισχύει ο Ν. 2557/1997 περί «θεσμών, μέτρων και δράσεων πολιτιστικής ανάπτυξης», στο άρθρο 2 του οποίου προβλέπεται ότι: «…Το ένα τοις εκατό (1%) της συμβατικής δαπάνης κατασκευής δημόσιων κτιρίων και διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου αυτών διατίθεται για τη δημιουργία ή αγορά και τοποθέτηση εικαστικών έργων σε αυτά …. . Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Πολιτισμού και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων καθορίζονται οι κατηγορίες των δημόσιων κτιρίων, οι όροι, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία δημιουργίας ή αγοράς και τοποθέτησης εικαστικών έργων στα δημόσια κτίρια και τον περιβάλλοντα χώρο τους, καθώς και η συγκρότηση και η λειτουργία των κατά περίπτωση αναγκαίων επιτροπών, στις οποίες μετέχει και εκπρόσωπος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια».

Παρ’ ότι, ήδη από το 1997, υπάρχει το σχετικό θεσμικό πλαίσιο, κανένα πρακτικό βήμα δεν έχει γίνει επί του θέματος, καθώς εκκρεμεί η έκδοση της σχετικής ΚΥΑ!
Είχα θέσει το θέμα και παλαιότερα, χωρίς όμως το επισπεύδον Υπουργείο Πολιτισμού να κινήσει τη σχετική διαδικασία, ενώ οι Υπουργοί που συνυπογράφουν την εκτελεστική του νόμου ΚΥΑ, δήλωσαν αναρμόδιοι».

Και καταλήγει ο Σταύρος Καλογιάννης: «Καθώς τώρα αρχίζει η υλοποίηση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων της πέμπτης προγραμματικής περιόδου 2014–2020 είναι σημαντικό να προωθηθεί η έκδοση της ΚΥΑ που προβλέπεται στον Ν. 2057/1997, ώστε ποσοστό ένα τοις εκατό (1%) επί της συμβατικής δαπάνης κατασκευής δημόσιων κτιρίων και διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου τους, να διατίθεται για τη δημιουργία ή αγορά και τοποθέτηση εικαστικών έργων σε αυτά, προκειμένου να εμπλουτιστούν τα δημόσια κτίρια και να αναβαθμιστούν πολιτισμικά και αισθητικά οι αστικές περιοχές».

Σε συνάντησή τους, ο κ. Τασούλας δήλωσε στον κ. Καλογιάννη ότι η πρότασή του είναι ενδιαφέρουσα και τον διαβεβαίωσε ότι η αρμόδια Υπηρεσία θα ασχοληθεί με αυτήν, ώστε να προχωρήσει η υλοποίησή της.