Γράφει ο  Τρύφωνας Τιπούρτης.
Πολύς λόγος γίνεται για δημοσίευμα του "Θέματος" σύμφωνα με το οποίο παραδόθηκε στον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, έκθεση για το χρέος της Γερμανίας στη χώρα μας από το το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο που πήραν οι Ναζί και το οποίο δεν εξοφλήθηκε ποτέ.

Η έκθεση πραγματοποιήθηκε από επιτροπή που είχε συστήσει στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, με επικεφαλής τον ...
τέως γενικό διευθυντή Θησαυροφυλακίου, Παναγιώτη Καρακούση.

Το υλικό της έκθεσης είναι 160 σελίδες και στην μεθοδολογία που ακολούθησε η επιτροπή ελήφθησαν υπόψη οι πλέον συντηρητικοί υπολογισμοί, ενώ ο κ. Καρακούσης διευκρινίζει ότι το ποσό αυτό δεν έχει καμία σχέση με τις πολεμικές επανορθώσεις για τις ζημιές που υπέστη η Ελλάδα και η οικονομία της τα χρόνια της Κατοχής, οι οποίες- ως απαίτηση- μπορεί να ανέρχονται σε δεκάδες δισ. ευρώ.

Η έκθεση παραδόθηκε στον κ. Σταϊκούρα, ο οποίος θα την αποστείλει στον υπουργό Εξωτερικών, Ευάγγελο Βενιζέλο και εκείνος με τη σειρά του θα τη διαβιβάσει στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους. Η ολομέλειά του θα πρέπει να συνεδριάσει ώστε να εισηγηθεί στην κυβέρνηση πώς να χειρισθεί το θέμα.

Το πόρισμα της έκθεσης αναφέρει πως το τελικό χρέος της Γερμανίας ανέρχεται στα 11 δισ. Ευρώ χαρακτηρίζοντάς το μάλιστα εντυπωσιακό, τη στιγμή που οικονομολόγοι διεθνούς κύρους υπολογίζουν τις γερμανικές οφειλές στην Ελλάδα από το κατοχικό δάνειο στα 575 δις Ευρώ.

Έτσι δίδεται η εντύπωση πως το περιβόητο «κατοχικό δάνειο», ουδείς τολμά να το φέρει ως θέμα, διότι απλούστατα δεν είναι ούτε «ηθικό», ούτε «πολιτικό» αλλά καθαρά οικονομικό. Με συγκεκριμένη εκτίμηση, αποτίμηση και διαδικασία διεκδίκησης.

Και φυσικά είναι αναμενόμενη η αντίδραση πολλών, που χαρακτηρίσουν το λιγότερο ύποπτη την εν λόγω έκθεση αλλά και το χρόνο παράδοσής της, θεωρώντας πως η Ελληνική Κυβέρνηση προσπαθεί να κουκουλώσει το θέμα του κατοχικού δανείου, παραμονές μάλιστα των εκλογών.

H ερώτηση τώρα που τίθεται από πολλούς πολίτες είναι τι είναι το κατοχικό δάνειο; Εδώ να ενημερώσω, πως μετά την Απελευθέρωση της χώρας ο αρμόδιος θεσμικός φορέας, η Τράπεζα της Ελλάδος, βάσει των σχετικών λογαριασμών που τηρούσε, προσδιόρισε το σύνολο των καταβολών που δόθηκαν από την αρχή στους κατακτητές σε όλο το διάστημα της Κατοχής.


Το συνολικό ποσόν που αφορά τη Γερμανία ανέρχεται σε 1,6 τετράκις εκατομμύρια δρχ. και στην Ιταλία σε 220 δισεκατομμύρια δρχ.

Μετά την αφαίρεση των κατά τα διεθνή νόμιμα εξόδων κατοχής, όπως αυτά συμφωνήθηκαν με τους κατακτητές, η μεν Γερμανία έλαβε πέραν αυτών ως προκαταβολές 1,5 τετράκις εκατομμύρια δρχ και η Ιταλία αντίστοιχα 157 δισεκατομμύρια δρχ.

Αυτά τα τελευταία ποσά είναι ακριβώς τα λεγόμενα κατοχικά δάνεια, που θα έπρεπε – κατά τις συμφωνίες Μαρτίου 1942 και Δεκεμβρίου 1942 – να επιστραφούν με τη λήξη του πολέμου.
Αυτό είναι το κεφάλαιο του κατοχικού δανείου σε ονομαστική αξία και αυτή ήταν η βάση για να υπολογισθεί η οφειλή όταν θα γινόταν η εξόφληση, διότι το ακριβές ποσόν πρέπει να εξαχθεί με το μέτρο της τιμαριθμικής δραχμής.

Η Τράπεζα της Ελλάδος, προκειμένου να έχει την εποχή εκείνη μια αρχική εκτίμηση, χρησιμοποίησε τη μέθοδο της αντιστοίχισης στην τιμή της χρυσής λίρας. Προσδιορίστηκε έτσι ότι η συνολική οφειλή της Γερμανίας ως προς τα κατοχικά δάνεια ανερχόταν σε 3.670.610 χρυσές λίρες, της δε Ιταλίας σε 835.616 χρυσές λίρες.

Ο τρόπος υπολογισμού του κατοχικού δανείου όμως δεν κρίθηκε ορθός και έτσι αναζητήθηκε άλλη μεθοδολογία.

Η νέα μεθοδολογία αφορούσε έναν συνδυασμό επίσημων και πραγματικών τιμών στα τρόφιμα και στα είδη καθημερινής χρήσης, της πραγματικής τιμής της χρυσής λίρας στην ελεύθερη αγορά, λαμβάνοντας υπόψη και τις αξίες των πωληθέντων ακινήτων, καθώς και άλλων δεικτών, περιλαμβανομένης και της γερμανικής οφειλής από τις ελληνικές εξαγωγές προς τη Γερμανία διαρκούσης της Κατοχής.

Έτσι, η πραγματική αποτίμηση του κατοχικού χρέους έφθασε την ημέρα που αποχώρησαν τα γερμανικά στρατεύματα στο συνολικό ύψος των εκατό δισεκατομμυρίων ευρώ, χωρίς να περιλαμβάνονται πολεμικές επανορθώσεις και αποζημιώσεις.

Επί πλέον, θα πρέπει να αναφερθεί ότι ο όρος περί άτοκης σύντομης επιστροφής των κατοχικών δανείων ξεπεράστηκε όταν η οιονεί δανειακή σύμβαση κατέστη ληξιπρόθεσμη.
Αυτό συνέβη με τη Διάσκεψη Ειρήνης του 1946 και από τότε τα δάνεια είναι έντοκα, ώστε το αρχικό κεφάλαιο των 100 δισεκατομμυρίων να ανέρχεται σήμερα, με χαμηλό επιτόκιο 2,5%, στα 510.033.165.000 ευρώ.

Tο μόνο που μπορεί να γίνει ώστε να διεκδικήσουμε και να πάρουμε επιτέλους τα χρήματα που μας χρωστούν είνια να επιστρατεύσουν  αυτοί που μας κυβερνούν  την ηθική τους,  γιατί είναι το μόνο όπλο που θα τους οδηγήσει στο να κάνουν σωστά την δουλειά τους.