Του Παναγιώτη Τερπάνδρου.
 Περί βίας και περί κάθε «Μπουτάρη»,  ο  οποίος τόλμησε να πει δημοσίως "Χέστηκα για το πόσους Έλληνες έσφαξε ο Κεμάλ..."(δείτε το βίντεο)

 Κατόπιν της ζωντανής ανακοίνωσής μου με αφορμή το περιστατικό, πολλοί έσπευσαν να διορθώσουν ότι ο...
Σολωμός δεν εννοούσε "βία," αλλά "βιασύνη," επειδή τονίζεται στην δεύτερη συλλαβή καθώς τραγουδάμε τον Εθνικόν μας Ύμνο.
Εδώ, όμως, θα ήθελα να επισημάνω ότι η χρήση της δημοτικής ενίοτε αλλοιώνει την σωστή εκφορά του λόγου, όπως συμβαίνει και με το "σχολείον" που μερικοί προφέρουν ως "σχολειό".... και το ίδιο συμβαίνει όταν την λέξη "βία" προφέρουμε ως "βιά."

Το γνήσιο χειρόγραφο του Σολωμού φέρει τον τόνο στην "βία," αλλά αργότερα για το σωστό μέτρο ο τονισμός μετακινήθηκε στο άλφα. Στα σχολικά τραγουδάκια και έντυπα τονίζεται στο άλφα για ευνόητους λόγους...


Κατά τους γλωσσολογικούς κανόνες, όμως, όταν δεν υπάρχει παράδειγμα της χρήσης μίας λέξεως πέραν ενός περιεχομένου, όπως στο "βιά" που λάθος αποδίδεται στον ύμνο του Σολωμού, ουκ δυνασθήναι παρετυμολογικές υποθέσεις για την έννοια της λέξεως. Πουθενά στην Ελληνική λογοτεχνία δεν χρησιμοποιείται το "βιά" για να πει κάποιος "βιασύνη".

Επίσης θα σας πω το εξής πασιφανές που γνωρίζει ακόμη και ο πρωτοετής γλωσσολόγος/λεξικογράφος:

Σε κάθε εννοιολογική διαφορά που προκύπτει από μετάθεση τονισμού, ο λεξικογράφος υποχρεούται να ποιήσει ξεχωριστή καταχώρηση.

Το "βιά" δεν έχει ξεχωριστή καταχώρηση σε κανένα, μα κανένα λεξικόν με την έννοια της "βιασύνης".

Αν το λήμμα βιά όντως υπήρχε ως λέξη με ξεχωριστή έννοια και φυσικά θα είχε δική του καταχώρηση. Αντί τούτου, είναι βολικά θαμμένο υπό την καταχώρησιν του λήμματος "βία" ίσως επειδή το θέμα του Εθνικού ύμνου θεωρείται "εύφλεκτο" σε αυτό το σημείο που μας παραπέμπει στην βία εαν θέλουμε να αντισταθούμε σε κάποια τυραννική εξουσία...

Αντιθέτως όμως, υπάρχει αυτή η καταγραφή: Στην καταχώρηση κάτω από την βία στο λεξικό "ΠΡΩΪΑΣ" του 1933 (προ-πολιτικής ορθότητος τύπου Μπαμπινιώτη...) βρίσκουμε το "βιά" να σημαίνει "βία" στο παράδειγμα μίας παροιμίας: "και την βιάν ο Θεός την έδωκε" = και η βία είναι πολλάκις αναγκαία και επιτρεπόμενη υπό του θείου νόμου"

Ωστόσο, εαν μετά από όλα αυτά υπάρχει κάποιος αμφισβητίας ως προς την μελέτη μου, τον παραπέμπω στο PDF της γνήσιας παρτιτούρας του εθνικού μας ύμνου που τυπώθηκε στο Λονδίνο το 1873 από το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης: http://digital.lib.auth.gr/reco…/132856… Ο τονισμός είναι ξεκάθαρα πάνω από το γιώτα. "Βία," λοιπόν, απαιτεί η Ελευθερία, κατά τον Σολωμό.

Η λέξις βία, ωστόσο, δεν ασφυκτιά αποκλειστικά μέσα στην έννοια της χειροδικίας. Εμπεριέχει την έννοια της έντονης προσπάθειας για να επιτευχθεί κάποιος στόχος, αλλά και των "βίαιων" καταστάσεων που μας περιορίζουν ως προς τις επιλογές μας. Εξ ου και η φράσις "ανωτέρα βία".


Ωστόσο, ο Σολωμός παρουσιάζει μία Ελευθερία που κρατάει το σπαθί και που φέρει την όψη που δηλώνει ότι είναι έτοιμη να το χρησιμοποιήσει κι όλας, να ασκήσει βία για να εξασφαλίσει την ελευθερία της.

Ως εκ τούτων, οι σύγχρονοι λεξικογράφοι παρετυμολογικώς και αυθαιρέτως ερμηνεύουν την "βιά" ως βιασύνη. Κάτι που εξ άλλου δεν νοείται σε ένα περιεχόμενο όπου γίνεται λόγος για την τρομερή κόψη του σπαθιού - "Σε γνωρίζω από την κόψη του σπαθιού την τρομερή".

Η εξουσία έχει παρεισφρήσει τώρα και πολλά χρόνια στα λεξικά με τους δικούς της "αναγνωρισμένους" ακαδημαϊκούς..

Χωρίς σημεία αναφοράς αντιστασιακών διδαγμάτων στην γλώσσα του και στον πολιτισμό του, όπως και η αντιστασιακή στάση μίας Ελευθερίας έτοιμη να ασκήσει βία όταν αυτή απειλείται, ένας λαός μετατρέπεται σε ένα ασπόνδυλο, χειραγωγίσημο μόρφωμα που θα έχει απωλέσει κάθε ίχνος ανάτασης, αντίστασης και εθνικής αξιοπρέπειας.

(Ευτυχώς διαθέτω μεγάλη βιβλιοθήκη για τις έρευνες επί τω έργω)
Από το προφίλ του Παναγιώτη Τερπάνδρου στο facebook








Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.